Jeszcze na początku lat 80. ubiegłego wieku, niemal wszystkie ówcześnie poruszające się po drogach pojazdy posiadały na swoim wyposażeniu sztywne koła zamachowe. To właśnie dzięki niemu podtrzymywano ciągłość pracy silnika, magazynując przy tym energię, dostarczaną w nierównych proporcjach do pracujących cylindrów.

Innowacyjna myśl technologiczna – koło dwumasowe

Choć sztywne koła zamachowe pod wieloma względami okazały się dość użyteczne, to jednak pędząca ciągle do przodu myśl technologiczna niejako zmusiła konstruktorów do zastosowania nieco innych, bardziej nowoczesnych i innowacyjnych rozwiązań. W ten właśnie sposób na świecie pojawiło się koło zamachowe dwumasowe, które doskonale radziło sobie z tłumieniem wibracji i drgań, które powstawały w wyniku działania jednostek napędowych. To rozwiązanie szczególnie doskonale sprawdza się w przypadku współczesnych jednostek charakteryzujących się bardzo dużą mocą. Obecnie zdecydowana większość nowoczesnych pojazdów które opuściły w ostatnich latach fabrykę, a które wyposażone są w silnik diesla, posiadają koło zamachowe dwumasowe. Obecnie coraz częściej stosowane jest ono również w przypadku silników benzynowych (choć praktyka ta jest w dalszym ciągu stosowana nieco rzadziej niż w przypadku silników typu diesel).

Jak zbudowane jest koło dwumasowe?

Dwumasowe koło zamachowe tylko z pozoru wygląda i działa tak samo jak klasyczne koło – w rzeczywistości różnic pomiędzy nimi jest wiele, zarówno jeśli chodzi o budowę, jak i o działanie. Zgodnie z nazwą, dwumasowe koło zamachowe jest złożone z dwóch mas, czyli masy wtórnej i pierwotnej. Pierwsza z nich zostaje przytwierdzona do wału korbowego. Dodatkowo w większości przypadków wyposażona jest w zębaty wieniec, który odpowiada za harmonijną współpracę układu z rozrusznikiem. Masa wtórna natomiast połączona jest z masą pierwotną, przy pomocy łożysk osiowych oraz promieniowych. Pomiędzy masą pierwotną i wtórną znajduje się tłumik drgań skrętnych, odpowiedzialny między innymi za stabilne połączenie ze sobą obu mas. Tłumik ten złożony jest z wydajnie działających sprężyn i talerzy sprężynujących, zajmujących się tłumieniem różnego rodzaju wibracji, które generowane są w efekcie pracy układu napędowego. Coraz częściej można się jednak spotkać z tym, że w kołach dwumasowych stosuje się innego rodzaju tłumiki, w których zamiast sprężyn zastosowano innego typu elementy wykonane z tworzyw sztucznych.

Wpływ dwumasowego koła zamachowego na pracę silnika

Stosowanie dwumasowego koła zamachowego korzystnie działa na pracę silnika, poprawiając jego płynność działania. Dzięki zastosowaniu tego typu elementu, każdy gwałtowny wzrost momentu obrotowego (co jest niezwykle charakterystyczne dla nowoczesnych aut), nie przyczynia się do odczuwania jakichkolwiek negatywnych oddziaływań na pasażerów znajdujących się w pojeździe w czasie jazdy. Dwumasowe koło zamachowe posiada zdolność do redukowania wibracji niezależnie od tego, czy silnik pracuje na wysokich czy na niskich obrotach. Warto przy tym dodać, że redukowane są jedynie te drgnięcia, którego źródłem jest szarpnięcie powstałe w momencie załączenia sprzęgła.

Jak działa koło zamachowe dwumasowe?

Zasadę działania dwumasowego koła zamachowego można opisać dzieląc je na dwie fazy – pierwsza dotyczy działania sprężyn miękkich, druga natomiast sprężyn twardych. Połączenie obu faz gwarantuje płynną pracę silnika podczas jego zapalania i gaszenia oraz eliminowania drgań powstałych w czasie jazdy na dowolnych obrotach silnika. Dzięki temu, że obecność koła zamachowego dwumasowego pozwala na usprawnienie pracy układu napędowego, możliwe jest osiągniecie znacznej oszczędności paliwa, zmniejszając tym samym nieco koszta związane z eksploatacją pojazdu.

Zastosowanie koła dwumasowego a żywotność pojazdu

Stosowanie koła zamachowego dwumasowego może przynieść wiele korzyści, pod warunkiem jednak, że kierowca będzie przestrzegał kilku prostych zasad:

• sprzęgło użytkowane będzie w sposób delikatny, bez zbyt dużej dynamiki,
• silnik każdorazowo będzie uruchamiany i gaszony przy wciśniętym sprzęgle,
• każdorazowe ruszanie z miejsca będzie się odbywało w sposób płyny i delikatny,
• jazda na zbyt niskich jak i zbyt wysokich obrotach zostanie ograniczona do minimum,
• hamowanie silnikiem stosowane będzie jedynie w przypadkach koniecznych,
• naprawy usterek silnika i układu napędowego będą naprawiane natychmiast po ich diagnozie.

Chiptuning a koło dwumasowe

W nowoczesnych pojazdach koła dwumasowe narażone są na działanie ogromnych sił, nawet na poziomie kilkuset niutonometrów. Chiptuning, który jest w stanie poprawić dynamiczność pojazdu, nie jest niestety rozwiązaniem zdrowym dla dwumasy. Chociaż producenci zazwyczaj wyposażają element w pewną zakładkę wytrzymałości, zbyt duże obciążenie na dwumasie wywołane chiptuningiem doprowadzi do zbyt szybkiego zużycia elementu.